دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران از ساخت 90 کاتالیست و جاذب در کشور با توان سالانه 120 هزار تن خبر داد و گفت: این میزان تولید یک میلیارد دلار صرفهجویی ارزی برای کشور دارد.
سید علی میرمحمدی دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران در گفتگو با خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صداوسیما به نیاز بیش از 20 صنعت به کاتالیست و جاذب ها اشاره کرد و گفت:کاتالیست به عنوان یک کالای راهبردی در تبدیل و تسریع واکنش مواد شیمیایی و تصفیهی مواد نفتی در صنایع نفت،گاز، پتروشیمی، پالایش و سیانجی، صنعت فولاد، خودرو، صنایع مس، صنعت دارو و مواد غذای و حتی دستیابی به هوای پاک و حفظ محیط زیست، کاربرد دارد.
وی به مصرف داخلی سالانه حدود 40 هزار تن کاتالیست در کشور اشاره کرد و افزود: توان تولید سالانه 120 هزار تن کاتالیست در کشور وجود دارد به همین دلیل تولیدکنندگان مازاد تولید خود را به کشورهای اطراف،روسیه، ونزوئلا، عمان صادر می کنند.
میر محمدی در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در خصوص تامین مواد اولیه تولید کاتالیست ها؛ گفت: کاتالیست یک کالای دانشبنیان است و بخش زیادی از ماده اولیه در داخل و بخشی از خارج از کشور تامین می شود اما تلاش تولیدکنندگان این است که به دانش فنی تهیه مواد اولیه دست پیدا کنند و همه مواد اولیه مصرفی را در داخل تامین کنند.
وی افزود: در طول 20 سال گذشته برای تولید کاتالیست، برخی تولیدکنندگان با دانشگاهها همکاری کردند، عده ای از طریق مهندسی معکوس و تعدادی هم با انتقال فناوری درصدد تولید و بومی سازی این محصول بوده اند.
میرمحمدی در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در خصوص اینکه آیا تولیدات داخلی قابل رقابت با محصولات خارجی است؛ گفت: بله؛ وقتی محصولی را صادر می کنیم در واقع رقیب خارجی ها هستیم و با اروپاییها در مناقصه شرکت میکنیم.
مصرف هزار تن کاتالیست تبدیل نفت کوره به بنزین از سال 1401
دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران به تولید مهمترین کاتالیست صنعتی برای نخستین بار در کشور اشاره کرد و افزود:کاتالیست آر اف سی سی RFCC با تبدیل نفت کوره به بنزین و مواد سبک نفتی تولیدِ مازاد نفت کوره در پالایشگاهها را کاهش می دهد. وی با بیان اینکه تا کنون هزار تن از این کاتالیست مصرف شده است، گفت: در این فرایند 50 درصد نفت کوره به بنزین و بقیه به گازوئیل و گازهای دیگر تبدیل می شود، هم اکنون پالایشگاه اراک و آبادان از این کاتالیست استفاده می کنند و پالایشگاه اصفهان هم به مصرف کنندگان این کاتالیست افزوده خواهد شد.
میرمحمدی با بیان اینکه از سال 1387 درصدد ساخت این کاتالیست در کشور بوده ایم، گفت: هزار و 150 میلیارد تومان برای ساخت این کاتالیست سرمایه گذاری شد و با توجه به عظمت تولید آن می توان گفت تولید آن همتراز یک پالایشگاه است و فرایند مصرف آن در حفظ محیط زیست بسیار موثر است.
به گفته میرمحمدی؛ اخیرا شخصی مدعی ساخت این نوع کاتالیست شده که توان اثبات این موضوع را نداشته و با وجود درخواست بازدید، رغبتی به این موضوع نداشت که این می تواند نشان از وارداتی بودن محصول باشد.
تاخیر در پرداخت؛ چالش تولیدکنندگان کاتالیست
وی به چالش های پیش روی تولیدکنندگان اشاره کرد و افزود: تولیدات واحدهای ایرانی با کیفیت اروپا، قیمت چین و پرداخت با تاخیر انجام می گیرد که با توجه به تورم، تامین نقدینگی برای تولید کننده کاتالیست هم سخت می شود، به عنوان مثال گرانترین کاتالیست کیلویی 110 هزار دلار است که توسط تولید کننده داخلی با قیمت 35 هزار دلار و دو برابر کیفیت نمونه خارجی ساخته شده ولی پرداخت آن با تاخیر انجام می شود.
میرمحمدی ادامه داد: وقتی که سفارش خارجی دارید گشایش اعتبار می کنید، تولیدکننده خارجی از بانک گشایش کننده اعتبار وام می گیرد اما تولیدکنندگان داخلی دائما با بانک، بیمه و مالیات چالش دارند.
وی افزود: یکی دیگر از چالش های این صنعت خودمحوری و استفاده نکردن از تجربیات واحدهای تولیدی است به عنوان مثال کاتالیستی که در یک واحد تولید و مصرف می شود، مصرف کنندگان در واحد دیگر دوباره آزمایش هایی را انجام می دهند که همین موضوع باعث کندی توسعه در این صنعت می شود، اگر یک واحد صنعتی کاتالیستی را مصرف کرده واحد دیگر هم باید آن را قبول کند.
بخش دولتی به تولید کاتالیست ورود نکند
دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران با بیان اینکه بیشتر فعالان کاتالیست از بخش خصوصی هستند؛ گفت: بخش دولتی متاسفانه به حوزه کاتالیست سازی وارد شده که در اصل نباید ورود کند، زیرا بخش خصوصی سرمایهگذاری کرده و با ورود دولت، بخش خصوصی با چالش و فشار مواجه خواهد شد.
میرمحمدی ادامه داد: هم اکنون شرکت زیر مجموعه فولاد به حوزه کاتالیست وارد شده و بخش خصوصی را تحت فشار قرار می دهد و به هر قیمتی که خواست محصول را عرضه می کند و در مناقصات شرکت نمی کند، اینطور بخش خصوصی را با مشکل مواجه می کنند و زمرمه هایی هست که دیگر بخش های دولتی هم در حال ورود به این حوزه هستند.
وی در خصوص اینکه آیا کاتالیستی هست که بخش خصوصی توان تولید آن را نداشته باشد و به بخش دولتی محول شود گفت: در صنعت نفت و گاز و صنایع دیگر، حدود 5 کاتالیست هنوز ساخته نشده است زیرا بدلیل مصرف خیلی پایین، سرمایه گذاری برای بخش خصوصی صرفه اقتصادی ندارد به همین دلیل بخش خصوصی روی این ها کار نمی کند اما بخش دولتی و پژوهشگاهها مانند پژوهشگاه پتروشیمی برای ساخت این کاتالیستها فعالیت می کنند که در مقابل 90 کاتالیست ساخته شده و کاربردی در صنایع مختلف توسط بخش خصوصی، بسیار ناچیز است.
ممنوعیت واردات کاتالیست های تولید داخل به همت وزرات صمت
دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران با بیان اینکه خوشبختانه وزارتخانه های صمت و اقتصاد همکاری خوبی با انجمن تولیدکنندگان کاتالیست داشته اند، گفت: امسال این 90 کاتالیست به وزارت صنعت ارسال شد و براساس ابلاغ وزارت صمت به وزارت اقتصاد و دارایی و به گمرکات، ورود 90 کاتالیست تولید داخل طبق قانون ممنوع شده است که کار مثبت این دو وزارتخانه در حمایت از تولید داخل بوده است.
وی ادامه داد: متاسفانه به روشهای غیرقانونی برخی واحدهای صنعتی این کاتالیست ها را وارد می کنند به عنوان نمونه یکی از واحدهای پتروشیمی 2 سال قبل کاتالیست وارد می کرد اما شکایت از آن هنوز نتیجه ای نداشته است. همچنین به صورت قاچاق با تغییر کد تعرفه و تغییر اسم از گمرک هم وارد می شود. وی علت واردات کاتالیست از سوی برخی واحدهای تولیدی را از طرفی استفاده از ارز نیمایی و از طرفی نبود باور و اعتماد به تولیدات داخلی هم در بخش خصوصی و هم دولتی عنوان کرد و گفت: با وجود قانون حمایت از تولید داخل و الزام بخش دولتی به مصرف کالای داخلی بازهم عده ای اقدام به واردات می کنند.
به گفته دبیر انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران؛ مدیران و متولیان صنعت باید برنامه بازدید از صنایع مختلف داخلی را به منظور اطلاع از توان واحدهای تولیدی در دستور کار خود قرار دهند تا به این باور برسند که تولیدکنندگان در همه زمینه توانایی تولید، تامین نیاز داخل و حتی صادرات دارند.
انجمن تولیدکنندگان کاتالیست ایران 13 عضو دارد که 3 عضو در زمینه کاتالیست های خودرویی با تولید 4 میلیون قطعه و بقیه در تولید کاتالیست صنایع دیگر با تولید 120 هزار تن در کشور فعالند.